Monday, April 15, 2013

Επιλεκτική ή Εκλεκτική Αλαλία

Η εκλεκτική ή επιλεκτική αλαλία είναι μια αγχώδης διαταραχή  η οποία χαρακτηρίζεται απο την αδυναμία του παιδιού να εκφραστεί λεκτικά σε συγκεκριμένες κοινωνικές καταστάσεις όπως το σχολείο ή σε άλλους δημόσιους χώρους. Τα παιδιά επικοινωνούν σε προστατευμένα περιβάλλοντα στα οποία νιώθουν ασφάλεια όπως το σπίτι. Σύνοδα χαρακτηριστικά της εκλεκτικής αλαλίας μπορεί να είναι η υπέρμετρη ντροπαλότητα, ο φόβος της κοινωνικής έκθεσης, η κοινωνική απομόνωση και απόσυρση, ο αρνητισμός, οι εκρήξεις θυμού, η χειριστική ή αντιδραστική συμπεριφορά ιδιαίτερα στο σπίτι. Πιθανό είναι να υπάρχει σοβαρή αδυναμία να ανταπεξέλθει στις κοινωνικές και σχολικές απαιτήσεις.


          Τρόποι εντοπισμού

  • Αν το παιδί επικοινωνεί στο σπίτι αλλά δεν εκφράζεται λεκτικά στο σχολείο ή σε άλλους δημόσιους χώρους
  • Νιώθει φοβισμένο και δυσκολεύεται να εκφραστεί με οποιονδήποτε τρόπο
  • Χρησιμοποιεί χειρονομίες για να αποφύγει μια δύσκολη κατάσταση



Περισσότερα από 90% των παιδιών με εκλεκτική αλαλία παρουσιάζουν επίσης κοινωνική φοβία ή κοινωνικό άγχος. Η διαταραχή είναι ιδιαιτέρως επίπονη για το παιδί. Τα παιδιά και οι έφηβοι με εκλεκτική αλαλία εμφανίζουν μία πραγματική φοβία για την ομιλία, για την κοινωνική αλληλεπίδραση και γενικά για καταστάσεις όπου απαιτείται από αυτούς η επικοινωνιακή συμμετοχή.

Σε σύγκριση με το τυπικα ντροπαλό παιδί τα παιδιά με επιλεκτική αλαλία βρίσκονται στο απώτερο όριο της ντροπαλότητας και της σεμνότητας.

Το μεγαλύτερο ποσοστό των παιδιών έχει μια κληρονομική προδιάθεση για την εμφάνιση  άγχους
και πολύ συχνά τα παιδιά αυτά εμφανίζουν άγχος αποχωρισμού, συχνές κρίσεις θυμού και κλάματος, κακοδιαθεσία, προβλήματα ύπνου, έλλειψη ευελιξίας και έντονη ντροπαλότητα.

Συναισθήματα: Όταν το παιδί βρίσκεται σε μικρή ηλικία ίσως να μην φαίνεται ανήσυχο σχετικά με την αλαλία του όσο όμως μεγαλώνει, η εσωτερική δυσαρέσκεια  για την λεκτική ανεπάρκεια του θα διογκώνεται, με πιθανή συνέπεια την ανάπτυξη αρνητικών περιπλοκών του άγχους που καιρό βιώνει.

Συμπεριφορά: παιδιά με εκλεκτική αλαλία παρουσιάζονται συχνά άκαμπτα και πεισματάρικα, κακοδιάθετα, χειριστικά και κυριαρχικά στο οικιακό περιβάλλον τους. Επίσης μπορεί να εμφανίσουν δραματικές εναλλαγές διάθεσης, κραυγές, κλάμα, απόσυρση, άρνητικότητα, αναβλητικότητα. Τα παιδιά αυτά αισθάνονται την ανάγκη για εσωτερικό έλεγχο, σειρά, δομή και μπορεί να αντιστέκονται στις αλλαγές του προγράμματος ή της ρουτίνας τους ή να εμφανίζουν δυσκολίες στη μετάβαση από δραστηριότητα σε δραστηριότητα. Κάποια παιδιά μπορεί να ενεργούν απερίσκεπτα, αρνητικά στο σχολείο, σε γιορτές, ενώπιον μελών της οικογένειας τους και φίλων.

Θεραπευτική προσέγγιση: Οι κύριοι στόχοι της θεραπείας θα πρέπει να εστιάζουν στην ελάττωση του άγχους, την ενίσχυση της αυτοεικόνας και στην ενίσχυση της κοινωνικής αυτοπεποίθησης και επικοινωνίας. Η έμφαση δεν πρέπει ποτέ να τίθεται στο να κάνουμε ένα παιδί να μιλήσει. Όλες οι προσδοκίες για ομιλία θα πρέπει να παραμεριστούν. Με ελαττωμένο άγχος, ενισχυμένη αυτοπεποίθηση και την χρήση κατάλληλων τακτικών / τεχνικών, η επικοινωνία θα αυξηθεί καθώς το παιδί παιδί προοδεύει από μη λεκτικές σε λεκτικές επικοινωνιακές αντιδράσεις.

Οι θεραπευτικές προσεγγίσεις θα πρέπει να είναι εξατομικευμένες.

Συμπεριφορική θεραπεία: Οι τεχνικές θετικής ενίσχυσης και αποευαισθητοποίησης αποτελούν τους πρωταρχικούς θεραπευτικούς στόχους για την εκλεκτική αλαλία, όπως επίσης και η απόσυρση κάθε πίεσης για ομιλία. Έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην καλύτερη κατανόηση του παιδιού και στο να αναγνωρίσουμε το άγχος που βιώνει. Η εισαγωγή του σε κοινωνικά περιβάλλοντα με απλές μη απειλητικές μεθόδους αποτελεί ένα εξαιρετικό βήμα το οποίο θα συμβάλλει στο να αισθανθεί το παιδί περισσότερο άνετα.

Παιγνιοθεραπεία- Ψυχοθεραπεία: Μπορούν να αποδειχτούν χρήσιμες αν όλη η πίεση για ομιλία αποσυρθεί και δοθεί έμφαση στο να βοηθηθεί το παιδί να χαλαρώσει. Είναι σημαντικό να αντιμετωπιστεί η αλαλία με τρόπο μη απειλητικό.

Γνωστική συμπεριφορική θεραπεία: οι εκπαιδευμένοι σε αυτό το είδος θεραπείας θεραπευτές βοηθούν τα παιδιά να τροποποιήσουν την συμπεριφορά τους με τον επαναπροσδιορισμό των φοβιών και των ανησυχιών τους με θετικές σκέψεις. Η θεραπεία αυτή πρέπει να περιλαμβάνει την διαδικασία της συνειδητοποίησης της αλαλίας και της αναγνώρισης του άγχους.

Πρωταρχικής σημασίας είναι η εμπλοκή της οικογένειας στην θεραπευτική διαδικασία όπως επίσης και των εκπαιδευτικών που έρχονται σε επαφή με τα παιδιά.

Πηγή: Dr. Elisa Shipon-Blum Selective Mutism -Anxiety Research
          

Saturday, April 13, 2013


Παιδί στην Παλαιστίνη??



Παλαιστίνη. Παιδιά που έχουν μεγαλώσει κάτω από ισραηλινή κατοχή. Η συντονίστρια ψυχικής υγείας Μαρία Κριστόμπαλ εργάζεται μαζί τους και γράφει αυτό το άρθρο.
ΜΑΡΙΑ ΚΡΙΣΤΟΜΠΑΛ, ΓΙΑΤΡΟΙ ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΟΡΑ


Από τότε που ο ισραηλινός στρατός κατέλαβε για πρώτη φορά τη Δυτική Όχθη, το 1967, η εκτεταμένη στρατιωτική παρουσία στην περιοχή είναι μόνιμο φαινόμενο. Ένα πολύπλοκο σύστημα έχει αναπτυχθεί για να κρατήσει τον τοπικό πληθυσμό υπό έλεγχο, το οποίο δεν περιορίζεται μόνο στην παρουσία του τείχους που χωρίζει τη Δυτική Όχθη από το Ισραήλ. Σε καθημερινή βάση, οι παλαιστίνιοι υφίστανται μια σειρά από διαδικασίες ελέγχου και διελεύσεις από οδοφράγματα, όλα υπό το άγρυπνο μάτι του στρατού-επιτηρητή.

Εν τω μεταξύ, οι ισραηλινοί εποικισμοί -που είναι παράνομοι, σύμφωνα με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο- έχουν πολλαπλασιαστεί στην περιοχή. Η Χεβρώνα, η πιο πυκνοκατοικημένη πόλη στη Δυτική Όχθη, διαθέτει αρκετούς τέτοιους οικισμούς, ένας εκ των οποίων βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο της πόλης. Οι 800 κάτοικοί του βρίσκονται υπό τη στενή προστασία του ισραηλινού στρατού.

Για τους παλαιστίνιους αμάχους, η παρενόχληση από ισραηλινούς στρατιώτες και εποίκους, οι περιορισμοί στις μετακινήσεις τους, καθώς και η βία μεταξύ παλαιστινιακών παρατάξεων είναι μια σταθερή πραγματικότητα στην καθημερινότητά τους, που έχει ως αποτέλεσμα το φόβο, την απελπισία και την απογοήτευση. Αυτά τα συναισθήματα ενδέχεται να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχική τους υγεία, και μάλιστα στα παιδιά οι συνέπειες μπορεί να είναι σοβαρές.

Οι MSF λειτουργούν ένα πρόγραμμα ψυχικής υγείας στη Δυτική Όχθη εδώ και πάνω από 10 χρόνια. Περισσότεροι από τους μισούς ασθενείς μας είναι παιδιά που έχουν υποστεί βία άμεσα συσχετιζόμενη με τις συγκρούσεις. Κυρίως έχουν υποστεί επιδρομές από το στρατό -σύμφωνα με τον ΟΗΕ, πάνω από 60 επιδρομές καταγράφονται κάθε εβδομάδα. Κατά τη διάρκεια μιας εισβολής, στρατιώτες σφραγίζουν κάποιο δρόμο τη νύχτα και εισβάλλουν στα σπίτια των κατοίκων, ψάχνοντας για ακτιβιστές.

Συνήθως οι επιδρομές αυτές είναι επιθετικές και βίαιες, με τη συμμετοχή ενόπλων στρατιωτών, χρήση δακρυγόνων, σκυλιών και σπασμένων επίπλων. Συχνά καταλήγουν σε σύλληψη και κράτηση μελών οικογενειών. Η ταπείνωση και η απελπισία που αντιμετωπίζουν οι οικογένειες σε αυτές τις περιπτώσεις συχνά είναι συντριπτική.

Στο πρόγραμμά μας συνεργαζόμαστε με πολλά παιδιά που έχουν βιώσει επιδρομές στα σπίτια τους και υφίστανται σοβαρές συνέπειες, όπως αισθήματα απομόνωσης, εφιάλτες, συνεχή επαγρύπνηση, επιθετική συμπεριφορά. Εκδηλώνουν νυκτερινή ενούρηση, αλλαγή στη γλώσσα ή τη συμπεριφορά. Η συνεχής ένταση μπορεί επίσης να προκαλέσει σωματικά προβλήματα, όπως εξάντληση και πόνους, διαταραχές ύπνου και απώλεια όρεξης. Αυτές οι φυσικές αντιδράσεις μπορεί να προκαλέσουν συντριβή στα παιδιά και τις οικογένειές τους και, αν δεν αντιμετωπιστούν εγκαίρως, μπορεί να έχουν μια μη αναστρέψιμη επίδραση στην παιδική ανάπτυξη.

Τα παιδιά δε γίνονται μάρτυρες μόνο γεγονότων όπως οι επιδρομές του ισραηλινού στρατού σε καθημερινή βάση, αλλά είναι, επίσης, και άμεσα θύματα κακοποίησης. Σύμφωνα με τους στρατιωτικούς νόμους που επιβάλλονται από το Ισραήλ στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη, τα παιδιά άνω των 12 ετών μπορούν να φυλακιστούν, ενώ τα άνω των 16 ετών αντιμετωπίζονται ως ενήλικες. Υπάρχουν δημοσιευμένα στοιχεία, από οργανώσεις όπως η Unicef, που μαρτυρούν σοβαρά περιστατικά κακοποίησης από το στρατό του Ισραήλ με θύματα ανήλικα κατά τη διάρκεια της κράτησης, ανάκρισης και φυλάκισης.

Η θεραπεία που οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα προσφέρουμε, παρέχεται από μια διεπιστημονική ομάδα που περιλαμβάνει ψυχολόγους (από παλαιστινιακό και διεθνές προσωπικό), κοινωνικούς λειτουργούς και γιατρό. Μέσα από εξειδικευμένη ψυχοκοινωνική υποστήριξη, στόχος μας είναι να απαλύνουμε τον πόνο των παιδιών αυτών και των οικογενειών τους και να τους βοηθήσουμε να ξεπεράσουν τις συνέπειες της βίας. Προσπαθούμε επίσης να ενισχύσουμε την ικανότητά τους να αντιμετωπίσουν νέες δυσκολίες, καθώς το περιβάλλον όπου ζουν είναι βίαιο και απειλητικό, και πιθανό να συνεχίσει να είναι έτσι. Παρέχουμε υποστήριξη σε οικογένειες και σε ομάδες, στη βάση ατομικών συνεδριών.

Πρόσφατα δημιουργήσαμε ένα παρόμοιο πρόγραμμα στη διαιρεμένη Ανατολική Ιερουσαλήμ, ένα σύνθετο αστικό περιβάλλον, όπου εξελίσσεται ένας γεωπολιτικός πόλεμος. Παγιδευμένα μέσα σε ένα δίκτυο συμφερόντων και πολιτικών πιέσεων, τα παιδιά γίνονται άλλη μια φορά τα ευάλωτα θύματα αυτής της κατάστασης. Άγχος και διαταραχές συμπεριφοράς είναι συνηθισμένα μεταξύ των νέων που προσέρχονται να ζητήσουν βοήθεια στο πρόγραμμά μας.

Σε μια ένοπλη σύγκρουση, οι σταθερές δομές που προστατεύουν την ταυτότητά μας ως ατόμων, δηλαδή ο τόπος μας, η οικογένεια, η κοινωνική μας κατάσταση, η αξιοπρέπεια καταστρέφονται. Η προσαρμογή σ’ αυτήν την απώλεια απαιτεί τεράστια προσπάθεια και συχνά είναι οδυνηρή.

Άγχος, θλίψη, ενοχή και απογοήτευση είναι τα συναισθήματα που εκδηλώνουν συνεχώς οι ασθενείς μας. Ξεκινάμε βοηθώντας τους να κατανοήσουν ότι αυτά τα συναισθήματα είναι αναμενόμενες, λογικές αντιδράσεις στην κατάσταση, και προσπαθούμε να δημιουργήσουμε έναν ασφαλή, ιδιωτικό χώρο όπου οι ασθενείς να μπορούν να μοιραστούν τις εμπειρίες τους και να αποφασίσουν ένα σχέδιο δράσης που θα τους βοηθήσει να ανακουφίσουν τον πόνο τους.

Η δουλειά στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη είναι γεμάτη δυσκολίες, λόγω της πολυπλοκότητας της κατάστασης. Εκτός από την ισραηλινο-παλαιστινιακή διένεξη, υπάρχουν επίσης συγκρούσεις μεταξύ διαφόρων παλαιστινιακών παρατάξεων. Η διάρκεια της Κατοχής έχει επίσης χρόνιες συνέπειες όσον αφορά στην πρόσβαση των ανθρώπων στην υγειονομική περίθαλψη και την απασχόληση, και έχει επιφέρει αύξηση των επιπέδων κοινωνικής και ενδοοικογενειακής βίας. Οι μηχανισμοί προσαρμογής των ανθρώπων φτάνουν στα όριά τους, και η συντριβή και η απελπισία είναι μια καθημερινή πραγματικότητα.

Η Μαρία Κριστόμπαλ, συντονίστρια ψυχικής υγείας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα/Médecins Sans Frontières (ΜSF), περιγράφει τις δυσκολίες στην παροχή ψυχοκοινωνικής υποστήριξης σε παιδιά που έχουν μεγαλώσει κάτω από ισραηλινή κατοχή.

Πηγή: Το μπλογκ της καμπάνιας Παστίλιες για τον πόνο του άλλου από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα

Tuesday, April 2, 2013

Ο αυτισμός μέσα απο τα μάτια ενός παιδιού



                                   ''Ο μικρός μου αδερφός απο το φεγγάρι''
μια πολύ όμορφη ιστορία για τον τρόπο με τον οποίο η αδερφή ενός παιδιού με   αυτισμό βιώνει την διαφορετικότητα του μικρού της αδερφού.